Triệt Quyền Đạo – Đứa Con Dang Dở Của Lý Tiểu Long

Tài năng của Lý Tiều Long thì cả thế giới đều ngưỡng mộ liệu bạn đã biết ông còn có riêng cho mình một môn phái mang tên Triệt Quyền Đạo? 5+ đặc điểm của môn võ Judo mà không phải ai cũng biết 6+ dụng cụ tập Muay Thái không thể thiếu dành cho …

Tài năng của Lý Tiều Long thì cả thế giới đều ngưỡng mộ liệu bạn đã biết ông còn có riêng cho mình một môn phái mang tên Triệt Quyền Đạo?

Môn võ kết hợp truyền thống và thực tiễn

Triệt Quyền Đạo, tên tiếng Anh là Jeet Kune Do và có phiên âm chính xác là Tiệt Quyền Đạo. “Tiệt” có nghĩa là “cắt đứt” hay “một đoạn”. Ý nghĩa này theo Lý Tiểu Long là vì môn võ khi đánh cắt đứt đường quyền của đối thủ, trước khi đối thủ có thì giờ phản ứng.

Tuy nhiên, nhiều người dịch lầm là Triệt quyền đạo, với ý tưởng là “triệt tiêu” địch thủ. Tên này nghe hay hơn nên trở nên phổ thông ở Việt Nam, mặc dù không đúng ý nghĩa của người sáng lập là Lý Tiểu Long.

Triệt quyền đạo được Lý Tiểu Long sáng tạo vào khoảng năm 1969 sau thời gian dài nghiên cứu về võ thuật trên cả phương diện lý thuyết lẫn thực tiễn. Cốt lõi của Triệt quyền đạo vẫn là Vịnh Xuân – môn võ mà huyền thoại họ Lý được dạy dỗ bởi sư phụ Diệp Vấn.

Tuy nhiên, Lý Tiểu Long có kết hợp ở Triệt quyền đạo tinh hoa từ rất nhiều phái võ khác. Theo dõi Lý Tiểu Long đi quyền theo thế của Triệt quyền đạo, người  ta có thể thấy ông di chuyển theo những bước của môn quyền anh, sử dụng đòn thọc mắt của Vịnh Xuân và những cú đá của Taekwondo. Vì thế, một số chuyên gia vẫn coi Triệt quyền đạo là khởi nguồn của võ tự do sau này.

Nhiều người vẫn cho rằng Lý Tiểu Long sáng tạo ra Triệt quyền đạo khi ông nhận ra những hạn chế của Vịnh Xuân sau trận đánh không thành công với Hoàng Trạch Dân (Wong Jack Man). Vì thế, Triệt quyền đạo đề cao sự hiệu quả trong từng đường quyền với triết lý đòn đánh tối thiểu mang lại kết quả tối đa.

Kỹ thuật mới lạ

Với Triệt Quyền Đạo, Lý Tiểu Long luôn chú trọng tới tốc độ di chuyển. Đây được coi như một trong những yếu tố giúp môn võ này có tính thực chiến hiệu quả. Theo ông vận tốc di chuyển cao sẽ mở đường cho những ngọn cước hay đường quyền chớp nhoáng, hay ngược lại.

Cách di chuyển và hệ thống của Triệt quyền đạo được ảnh hưởng rất nhiều từ môn đấu kiếm của phương Tây. Có bốn yếu tố tạo nên sự khác biệt cho Triệt Quyền Đạo mà Lý Tiểu Long sáng tạo ra đó là: sự lướt đi trên hai chân, sự tiến tới nhanh nhẹn, sự thoái bộ nhanh nhẹn, sự nhập nội.

• Sự lướt đi trên hai chân: Đây là một bộ pháp cao cấp đặc thù của Triệt Quyền Đạo. Để tiến lên phía trước, kỹ thuật của Triệt Quyền Đạo khuyên người tập không nên đi ngang hay nhảy từng bước một mà phải lướt tới bằng hai chân.
• Sự tiến tới nhanh nhẹn: Cũng giống như sự lướt đi trên hai chân, từ một vị trí thủ thế chiến đấu của Triệt Quyền Đạo, người tập bước tới khoảng 3 inches. Động tác dường như không đáng kể, thực tế lại giữ cho cơ thể bạn hòa hợp và giữ thăng bằng khi di chuyển nhanh nhẹn về phía trước.
• Sự thoái bộ nhanh nhẹn: Từ vị trí thủ thế chiến đấu Triệt Quyền Đạo, người tập hãy di chuyển chân trước của mình về phía sau, khởi đầu cho sự thoái bộ nhanh nhẹn. Chân sau của người tập sẽ di chuyển trễ hơn sau đó chừng một giâu để hoàn tất động tác di chuyển.
• Sự nhập nội: Là sự vận động di chuyển có tốc độ nhanh nhất trong kỹ thuật Triệt Quyền Đạo. Đây là kết quả của một loạt những bài tập khó nhọc nhất, bởi nó đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ. Sự nhập nội của Triệt Quyền Đạo thường sử dụng kèm với một ngọn đá ngang hay phản công lại một sự tấn công bằng cướp pháp.

Đọc thêm: “Thánh Muay Thái” Khiến Cả Thế Giới Ngả Mũ Là Ai?

Triết lý và tư duy vượt thời gian

Ngoài những kỹ thuật mới lạ được sáng tạo dựa trên tinh hoa của nhiều môn phái khác nhau, một yếu tố khiến Triệt Quyền Đạo gây được tiếng vang lớn chính là nhờ tư duy võ thuật vượt thời đại của Lý Tiểu Long.

Trong quyển sách của mình về Triệt Quyền Đạo, ông đã viết rằng: “Tôi không sáng tạo ra một thể loại mới, hay tổng hợp, thay đổi bất cứ điều gì từ Kungfu Trung Quốc để tạo ra Triệt Quyền Đạo. Ngược lại, tôi muốn những người theo học môn võ này học cách quên đi những thứ gọi là chiêu võ, khuôn mẫu. Hãy nhớ rằng Triệt Quyền Đạo chỉ là một cái tên, và đôi khi không cần quá chú tâm đến một cái tên để quên đi những bản chất bên trong của nó.”

Với quan điểm trên, Lý Tiểu Long đã chỉ ra điều hiển nhiên mà chẳng ai dám lên tiếng trong làng võ thuật ngày đó: sự giới hạn bởi cái tên môn phái. Với Triệt Quyền Đạo, ông hy vọng có thể làm mờ đi ranh giới này, khiến người học võ có sự tự do để khám phá tinh hoa của nhiều môn phái khác nhau. Chính vì thế, Triệt Quyền Đạo không có nội quy hay nguyên tắc gì ràng buộc người học, nó chỉ cho bạn hướng để phát triển một cách không hạn chế

Theo đó, ông cũng cho rằng đối với người học võ, không nên bị quá rập khuôn theo bất kỳ một nguyên tắc hay nội quy nào, mà hãy luôn mở rộng tư duy để khám phá những thứ mới lạ: “Học theo những nguyên tắc, tuân thủ những nguyên tắc và rồi quên đi chúng. Trong thời gian ngắn, hãy học theo những hình mẫu nhưng đừng để mình bị rập khuôn theo những điều đó. Đừng để bị trói buộc từ những nguyên tắc cứng nhắc. Học, luyện tập và thành công.”

Đọc thêm: Môn Phái Võ Thuật Bí Ẩn Nhất Việt Nam Bạn Phải Biết

Một tư tưởng khá nổi tiếng khác của Lý Tiểu Long chính là lấy vô chiêu đánh hữu chiêu: “Cảnh giới cao nhất trong võ thuật là lấy vô chiêu thắng hữu chiêu. Không có chiêu thức chính là chiêu thức tối thượng. Đòn của tôi đánh ra, chính là kết quả từ đòn của đối thủ. Mỗi một bước đi, một sự chuyển động của tôi, đều là vì những hành động trước đó của đối thủ.”

Với phong cách “chiến đấu mà không chiến đấu”, ông mong muốn tất cả võ sinh hãy “như một giọt nước”. Võ thuật như nước thì muôn hình vạn trạng, khi bạn rót nước vào chiếc cốc thì nó là cốc, khi bạn rót nước vào chiếc chén thì nó là chiếc chén, nó không bị ràng buộc vào bất kỳ điều gì, hãy để cho mọi thứ tự nhiên nhất.

Theo ông, nước có sự linh hoạt và tương thích đến không ngờ, dòng nước được rót vào cốc sẽ chuyển mình để tạo hình phù hợp với cốc đó, chảy vào chai sẽ lấp đầy chai. Không những thế, nước khi cần có thể cuốn phăng mọi vật cản. Vì thế, Lý Tiểu Long cho rằng một cao thủ võ thuật ngoài đòn thế điều luyện nhất thiết phải có tâm tĩnh tựa dòng nước..

Hình thức phi hình thức là sự yêu cầu trau dồi các kỹ năng rồi tiến tới không cần đến chúng, chỉ còn lại sự giản dị đến không ngờ. Hãy đấm khi cần đấm hãy đá khi cần đá.

Triệt Quyền Đạo chủ yếu dùng vô chiêu thắng hữu chiêu, đánh vào điểm sơ hở của đối phương. Triệt Quyền Đạo không ép người tập vào những khuôn phép nhất định, bạn có thể muốn chuẩn bị bất cứ tư thế nào mà bạn cảm thấy là tốt nhất, thoải mái nhất và bạn thấy hài lòng nhất vì khi bạn bị đánh lén chỉ nên thuận theo phản xạ của cơ thể.

Có thể bạn sẽ thích: 5 Ông Tổ Của Võ Thuật Nổi Tiếng Nhất Thế Giới

Tiếc nuối về sự dang dở sau sự qua đời bất ngờ

Năm 1973, Lý Tiểu Long qua đời và để lại quãng đường nghiên cứu võ thuật cũng như bộ lý thuyết Triệt Quyền Đạo còn dang dở.

Cái chết bất ngờ của Lý Tiểu Long diễn ra khi Triệt quyền đạo chưa được hoàn chỉnh về nhiều mặt. Chỉ trong 4 năm xây dựng, tuy có nhiều điểm ưu việt và tư duy mới lạ, các đòn thế của môn phái này vẫn chưa có sự hệ thống chặt chẽ. Ngoài ra, triết lý võ học của Triệt Quyền Đạo cũng còn nhiều thiếu sót. Vì tài năng và kiến thức võ thuật của Lý Tiểu Long rất khó có thể bắt kịp, gần như không có bất kỳ hậu bối nào có thể tạo nên một sự đóng góp để nâng tầm cho Triệt quyền đạo thời gian sau đó.

Môn võ này sau đó được truyền dạy trong quy mô nhỏ bởi những người bạn tập hay học viên thành thục tại trường võ của Lý Tiểu Long ban đầu là tại Mỹ sau đó lan rộng sang các nước ở châu Á và một bộ phận ở châu Âu.

Đến nay, độ danh tiếng của Triệt quyền đạo đã mai một rất nhiều so với thời điểm diễn viên họ Lý còn sinh thời. Có nhiều nguyên nhân lý giải cho điều này như sự mạo danh của những kẻ kiếm lợi hay việc phát triển nhanh chóng của võ thuật tự do.

Lý Tiểu Long muốn xây dựng Triệt quyền đạo theo hướng “để những người học có thể tùy biến theo khả năng và phong cách của riêng mình”. Đáng tiếc thay, có lẽ chính vì triết lý ấy, một môn võ với rất nhiều ưu việt như Triệt quyền đạo không thể lan tỏa rộng rãi khi ông qua đời quá sớm.

Kết

Chúng tôi hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm phần nào về môn phái Triệt Quyền Đạo và huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa điểm uy tín để mua võ phục và dụng cụ võ thuật với chất lượng vượt trội và giá cả hợp lý, hay liên hệ ngay võ phục Tân Việt để được phục vụ tốt nhất.

Bài viết có tham khảo thông tin từ: zingnews.vn, vothuat.vn, baomoi.com