Cách \’luyện võ\” xưa và nay của Võ cổ truyền Việt Nam

Mỗi vùng, miền, mỗi lò võ, mỗi thầy có sự nghiên cứu, sáng tạo riêng phù hợp với những điều kiện về địa hình, địa thế

Để hỗ trợ cho việc tập công phu có kết quả, người xưa thường dùng hai loại thuốc. \”Thuốc xoa\” trước và sau khi tập, được giầm với rượu hoặc với giấm để xoa bóp bên ngoài các bộ phận cơ thể chịu sự va đập trong khi rèn luyện. Có loại thuốc được hâm nóng lên khi cần dùng. Có loại thuốc không cần hâm nóng nhưng phải chà xát vùng chịu va đập nóng lên trước khi tẩm thuốc. Cũng có những loại thuốc đựng trong hủ, người tập ngâm tay, chân vào trước và sau khi tập. \”Thuốc uống\” được sử dụng khi tập một số bài tập có sự va đập vào đầu, ngực, lưng, bụng. Những thang thuốc này có những vị thuốc làm thông khí, hoạt huyết, làm tan máu ứ và cũng có những vị thuốc tăng cường sức lực để người tập khỏi bị cảm cúm làm gián đoạn việc tập.
Ngoài việc dùng thuốc theo dược thang như trên, các thầy còn khuyên học trò dùng \”ngoại khoa\” bằng cách ăn đường bát và uống nhiều nước lạnh  (nước lã) sau khi tập công phu. Đường bát là đường đen được nấu từ cây mía và đổ vào bát (tô), khi đường nguội thì trút ra khỏi bát, trở thành những chiếc bánh cứng bằng đường. Các thầy giải thích: Ăn đường đen sau khi tập công phu và lúc bị nội thương sẽ tống được máu bầm ra khỏi cơ thể bằng đường bài tiết. Nếu để máu bầm ứ đọng trong cơ thể lâu ngày sẽ có hại.
Thời gian tập buổi sáng thường bắt đầu vào giờ Mẹo (5-6 giờ) cho đến khi mặt trời lên khỏi ngọn tre. Buổi chiều bắt đầu sau khi mặt trời ngã hẳn về hướng Tây. Tuy nhiên cũng vẫn có thể tập bất cứ lúc nào trong ngày.
Phải ghi nhận một điều rằng, ngày xưa võ Cổ truyền Việt Nam của chúng ta có cách tập công phu đơn giản hơn lối tập của võ Cổ truyền Trung quốc rất nhiều: Không chế tác dụng cụ cầu kỳ, không ràng buộc thời gian, địa hình, địa thế khắc khe, ở đâu cũng tập được, lúc nào cũng tập được, miễn sao có điều kiện tập trung ý chí là được. Tập như thế mà hiệu quả rất cao, nhiều người đạt mức độ thành công rất phi thường. Có những người vật ngã trâu, giết được hổ, nhổ cả gốc tre già, ôm những chiếc cối đá lớn, những chiếc đỉnh bằng đồng nặng hai, ba trăm kí lô đi hằng trăm mét.
Ngày nay, hoàn cảnh xã hội và cuộc sống mưu sinh của con người đã thay đổi, thêm vào đó là có sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật nên cách tập công phu được gọi là tập \”lực bổ trợ\” của võ Cổ truyền Việt Nam cũng đã thay đổi rất nhiều:
Những cách tập luyện thường thấy bây giờ là: Nhảy dây; Tập xà đơn; Hít đất, Kéo dây lò xo; Đấm và đá vào xách treo hình trụ đựng mùn cưa, trấu, cát hoặc vào cây trụ quấn rơm, quấn dây dừa, vào nhíp xe hơi; Đeo túi đựng các thẻ sắt ở hai chân và chạy bộ đường dài; Kéo và đạp tạ nặng trong nhiều tư thế nằm, ngồi khác nhau, tập với sự hỗ trợ của các trang thiết bị kỹ thuật chạy bằng mô-tơ điện…
Khi viết bài này, tôi nghĩ rằng cần nhắc nhở các võ sinh còn trẻ một điều là: Tập võ thuật thì phải tập công phu mới có lòng tự tin và mới đạt được hiệu quả thực dụng trong thi đấu, chiến đấu. Tuy nhiên, tập công phu phải có thầy hướng dẫn cụ thể, tường tận cách tập, không nên đọc sách rồi tự tập mà không có người kiểm tra, uốn nắn. Khi tập thì phải tập cho đúng như sự hướng dẫn của thầy và tập liên tục hằng ngày, cũng không nôn nóng tham muốn chóng đạt kết quả mà tập quá nhiều, quá sức.
Việc tổn hại do tự tập, tập sai phương pháp không có biểu hiện ngay, thậm chí có khi trong thời gian mới tập một, hai tháng đầu, người tập còn có cảm giác thăng tiến và mạnh lên rất nhanh.
Tập sai lâu ngày, các hệ hô hấp, tuần hoàn và thần kinh sẽ bị rối loạn, tổn thương dẫn đến ù tai, hoa mắt, bần thần, trầm cảm, sợ hãi vu vơ… thậm chí không được giải trừ kịp thời có thể bị điên loạn. Vì vậy mới có câu \”Không thầy đố mày làm nên\” ./.